🐮 3 Yaş Çocuğu Dikkat Eksikliği

DEHB en yaygın çocukluk çağı bozukluklarından biri olan dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğudur. Semptomlar dikkatsizlik, dürtüsellik ve hiperaktiviteyi içerir, ancak kişiden kişiye farklılık gösterir. Hem çocuklar hem de yetişkinler DEHB olabilir, ancak belirtiler her zaman çocuklukta başlar. 3 Mola esnasında iletişim kurulmaz. 4. İşlem sakince uygulanmalıdır. 5. Süre önceden belirlenmeli. Mümkünse 5 dakikayı geçmemelidir. Eğer ısrarla ağlıyorsa, ağlaması bitinceye kadar bekletilebilir. 6. Çıkınca olumlu davranışı pekiştiren sözler söylenebilir. 32. Çocuğunuzla ilgili olumlu bir imaj besleyin. Lakinçocukluk çağı dikkat eksikliği durumunda, %20 oranında yetişkin dikkat eksikliği olarak devam etmektedir. İlk olarak, 4-17 yaş arası çocukların % 9’undan fazlasında gözlenir. Üstelik, çocukların davranışlarını kontrol etmelerini Dikkateksikliği yoğunluklu DEHB olduğuna dair ipuçları neler olabilir? Ayrıntılara özen göstermez ya da gözden kaçırır, etkinliklerde dikkate dayalı hatalar yapar. Çoğu zaman ders dinlerken ya da biri konuşurken dikkatini sürdürmekte güçlük çeker. Doğrudan kendisine doğru konuşulurken dinlemiyormuş gibi görünür. DuyguBarlas, “Dikkat eksikliği olan çocuk, diğer yaşıtları ve cinsiyetiyle, aynı cinsiyette ve aynı yaş grubunda olan akranlarına göre uygun bir şekilde dikkatini veremez. Dürtüsellik 3. Hiperaktivite Bozukluğu. 1-Dikkat Eksikliği Belirtileri. 1. Çocuk ayrıntılara dikkat etmez ve işte hata yapar. 2. İş ve oyun sırasında dikkati çekmekte güçlük çeker. 3. Ona söylenenleri dinlemez. Çocuklarile çalışma sırasında resim tekniği ile çocuk hakkında bilgi almak oldukça yaygındır çünkü küçük yaşlarda çocuklar duygularını sözel olarak değil resim ile daha rahat ifade etmektedirler.Resim, çocuğun iç dünyasını dışarı yansıtan bir iletişim aracıdır. Resim, çocuğun dışarı yansıtamadığı duygularının dilidir. Dikkateksikliğinin, okul öncesi çocuklukta başlayıp yetişkin yaşamında da değişik bulgularla seyredebilen bir bozukluk olduğu belirtildi.Çocuk Gelişim Uzmanı Ayşenur Bekaroğlu, tedavi edilmediği takdirde dikkat eksikliğinin çocuğun eğitim BüyükşehirBelediyesi Aile ve Çocuk Hizmetleri Şube Müdürlüğü tarafından yürütülen Dikkat Atölyesi öğrencileri sertifika töreninde buluştu. Davut Yüce, “Dikkat Atölyesi’nde öğrencilerimiz 3 farklı bölümden oluşan alanlarda eğitim gördü. Görsel zekâ antrenmanlarının ve zihin kabiliyetini arttırmaya yönelik etkinliklerin olduğu Dikkat Atölyemizde buT1Xd. 1 Belirtilerini henüz 2-3 yaşında vermeye başlayan, ancak çocuğun okula başlangıç döneminde fark edilen dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu DEHB, kimi zaman öğrenme güçlüğü ve disleksi ile de karışabiliyor. Çocukta öfke ve saldırdan davranışlarla kendini belli eden DEHB uzun vadede çocuğun ve ailenin hayatını gözle görülür ölçüde olumsuz etkiliyor. Özgür Gökmen Çelenk, nörogelişimsel bozukluklar üzerine çalışmaları bulunan Çocuk, Ergen ve Erişkin Psikiyatristi Prof. Dr. Yankı Yazgan ile çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite üzerine konuştu. 2 Çocuğunuz yerinde duramıyor, oturması gerektiği yerde oturamıyor, yerli yersiz koşup tırmanıyor mu? Çok konuşan, söz kesen, sessiz sakin oynamakta güçlük çeken ve her zaman bir şeyle uğraşan çocuğunuz aynı zamanda sırasını beklemekte zorlanıyor mu? Bunlar kendini tutmakta zorlanan DEHB'li çocukların en sık görülen davranışları. Öncelikle dikkat eksikliği ve hiperaktiviteyi tanımlamak gerekiyor. DEHB hem öğrenmeyi hem de sosyal ilişkileri olumsuz etkileyen; bireyin potansiyelini gerçekleştirecek gelişimi sağlayabilmesi için tedavi edilmesi gereken, tedavisinde ilaçların da önemli yer tuttuğu ama tek başına yeterli olmadığı bir nörogelişimsel bozukluk. 3 DEHB'yi yaramazlıkla karıştırmayın! Hiperaktif ifadesi DEHB tanısı almış çocuklara verilen bir takma ad ancak bu terim aileleri yanıltıyor. Çünkü her DEHB'li çocuk hiperaktif değil. Ayrıca bir çocuğun çok hareketli ve kontrolsüz olması da tek başına dikkat eksikliği ve hiperaktive bozukluğu olduğunu göstermiyor. Evet, bu çocuklar hareketli, davranışlarını kontrol etmekte zorlanıyorlar ancak DEHB bunlarla sınırlı değil. Pek çok durumda ve koşulda gözleniyor. Burada önemli bir ayrım var. Çocuğun davranışlarındaki aşırılık hem çocuk hem de çevresini zorlaştıracak ile dikkat eksikliği her zaman birlikte mi görülür diye soracak olursanız, evet, yüzde 60-70 oranında beraber görülüyor. Hayallere kapılmayı, dalgınlığı ve yerinde duramama hali her çocukta farklı zamanlarda görülebilir ancak dikkat eksikliği ve hiperaktif olan çocuk dürtülerini kontrol edemezken, hareketleri kontrol edilebilir düzeyin üzerindeyken ve dağınık dikkati nedeniyle öğrenme güçlüğü yaşar, başkalarıyla geçinemez, sorumluluklarını yerine getiremez. Prof. Dr. Yankı Yazgan, bu çocuklar aynı zamanda yaramaz olabileceğini belirtiyor. Ancak diyor, "çocuğun yaramaz olması tanı koymak için yeterli değildir. Çünkü biz de sınırları net koyamıyor olabiliriz, çocuğun yaramazlığına tahammül edemiyor olabiliriz. Bu ailesel ve çevresel faktörlerle ilişkili. Ancak her yaramaz çocuk DEHB olmaz. Bu ikisi bambaşka dünyalara ait kavramlardır. " 4 Dikkat eksikliği hem genetik hem de çevresel faktörlerle gelişiyor Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda beynimizdeki planlama, organizasyon, kendini kontrol gibi özellikle beynin ön bölgesini kodlayan genlerin bazı farklılıklar gösterdiğini ifade eden Prof. Dr. Yankı Yazgan, konuyu şu şekilde açıklıyorÖzellikle dürtü kontrolü ve odaklanmada etkili olan beyin kimyasalı dopaminin üretimi ve tüketiminden sorumlu çok sayıdaki gen var. Bunlardaki farklılıklar çevresel koşulların uygunsuzluğu ile bir araya gelince problem ortaya çıkıyor. Özetle, DEHB önemli ölçüde kalıtımsal boyutta olan ama her kuşakta birebir aynı şekilde gözlenmeyen bir sorun. 5 Dikkat eksikliği ve hiperaktivite belirtileri Prof. Dr. Yankı Yazgan, DEHB'de görülen belirtilerin herkeste birçok durumda karşılaşabileceğimiz durumlar olduğunu ifade ediyor. Ancak tanı koyabilmek için tek bir aşırılık yetmeyeceğini belirtiyor. Tanı koyarken, bu aşırılıkların günlük yaşamı, işlevleri, öğrenmeyi ve toplumsal uyumu bozucu olması gerekiyor. Buna göre DEHB belirtilerini şu şekilde sıralıyorDikkati kolayca dağılır ve toparlayamaz. Dalgındır, olması gereken yerde değildir. Bunu özellikle kız çocuklarda daha çok toplu iş yapamaz. Planlı değildir. hareket eseni yapar, gözü karadır. Düşünmeden hareket eder. Buna dürtüsellik deriz. 6 Dikkat eksikliği ve hipeaktivite çocuğun okul hayatını hayatını nasıl etkiler? DEHB belirtileri çocuğun hayatını tümüyle etkiliyor. Bu anlamda çoğu kişinin sandığı gibi kırıp dökme problemi değildir. Çocuğun doğrudan sosyal uyumunu ve akademik gelişimini olumsuz etkiler. Buna paralel olarak kişilik gelişmi zorlanır, çevreyle çatışma yaşar, kendisine ilişkin algısı bozulur. Düzenleme ve planlama becerileri yeterince ve konsantrasyon güçlüğü konuları anlamasını ve kalıcılaştırmasını akademik yaşamda olduğu gibi sosyal yaşamda da olayları takip edemez, detayları yakalamakta kendini dizginleyememesi, öğrenmesi ve ders çıkarması için gereken sabrı ve hesapsız ise dersi dinlemekte zorlanır, ailesi ile ilişkilerinde sorunlar çocuklarda dil gelişmi gecikebilir, yuvaya gidiyorsa ayak uydurmakta başlangıç döneminde okuma yazması gecikebilir. Diğer çocuklara kendini kabul ettirmek için zor kullanmaya başvurabilir, bundan başka yol bilmediğinden yalnızlaşabilir. 7 Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuk hangi konularda zorlanır? DEHB'li çocukların yaşadığı sorunlar onları da olumsuz etkilerYönergeleri başından sonuna kadar takip yaptığı işe veya oynadığı oyuna vermekte veya okulda yapacağı işler için gereken araç gereçleri süre zihinsel çaba gerektiren işleri yapmak zorlanır. kolayca başka yönlere kayar. 8 Ergenlik döneminde dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu Prof. Dr. Yankı Yazgan, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda çocuk ergenlik dönemine geldiğinde yerinde duramama, kıpır kıpır halinin geri gelmemek üzere kaybolduğunu belirtiyor. Bu anlamda hiperaktivitenin sadece adı yerine telaş, acelecilik, gerginlik ve karamsarlık dalgınlık, plansızlık, dağınıklık etkisini artırarak yükleri ve sorumlulukları artıkça yetişememe, yetememe kaynaklı sorunlar davranışlara açlık, madde bağımlığı ve suçlara yatkınlık insanların en az üçte biri ergenlikten başlayarak yetişkin yaşlara doğru hayatın her alanını etkileyen bir sorun yumağıyla, kaynağını, nedenini bilemedikleri bir kaygı ve gerilim duygusuyla karşı karşılaşırlar. Öğrencilik hayatında ödev tesliminde zorlanırken, ileri yaşlarda taahhütleri, projeleri tamamlamakta ya da borçları zamanında ödemekte zorlanan bir birey olarak hayata devam edebilir. Bu haber ilginizi çekebilir DEHB'de bağımlılık riskine dikkat! İSTANBUL BAĞCILAR Abdurrahman-Nermin Bilimli Anaokulu Okul öncesi çocuklarda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu DEHB tanısı koymak zordur, çünkü bu yaşlar çocukların genelde hareketli oldukları ve öz denetimlerinin yetersiz olduğu yıllardır. Bu dönemde DEHB tanısı koymakta aceleci davranmamak önemlidir. Ancak, çocuğu aile danışmanlığı, davranışsal öneriler ve düzenli takiplerle okula başlama yaşına dek izlemek gerekir. DEHB gösteren pek çok çocuk bebekliklerinde de huzursuz, hareketli, çok ağlayan, az uyuyan, beslenme sorunları olan zor mizaçlı bebekler olabilir. Hatta bazı anneler bebeklerinin anne karnında iken bile çok hareketli olduğunu fark ettiklerini söylerler. "KIPIR KIPIR ÇOCUKLAR" Bu çocuklar aşırı hareketli, huzursuz, denetlenmeleri zor, yorulmak nedir bilmeyen, kıpır kıpır çocuklardır. Uzun süre oyun ya da etkinlik sürdüremez, çabuk sıkılırlar ve grup oyunlarında da başarı gösteremezler. Çok konuşur, çok soru sorarlar, ancak çoğu kez verilen yanıtları dinlemezler. Kreş ve anaokuluna uyumda zorlanabilirler. Bebeklik ve erken çocukluk dönemindeki aşırı hareketlilik nedeni ile fiziksel istismara ve şiddete maruz kalma riskleri yüksektir. Bu nedenle ilişki sorunları yaşanmadan tanınmaları ve ailece yardım almaları ruhsal gelişim açısından da son derece kıymetlidir. Bozukluk, okul öncesi dönemde belirti vermekte, ancak tanı konulması ve tedaviye başlanması çoğu kez okul yıllarına rastlamaktadır. Öncelikle klinisyen çocukta hareketliliğe neden olabilecek diğer durumları araştırır. Bu araştırma sırasında çocuğun okul ve tıbbi kayıtları incelenir. Çocuğun ev ve okul öncesi kurumdaki duygusal ve davranışsal özellikleri, aile ve eğiticilerin çocuğa yönelik yaklaşımları gözden geçirilir, her iki ortam da stres ve çatışmalar açısından değerlendirilir. Öğrenme ve dikkati etkileyebilecek görme, işitme bozuklukları, nörolojik bozukluklar, duygusal sorunlar, beslenme bozuklukları, alerjik sorunlar atlanmamalı, ayrıntılı olarak çocuğun gelişimsel öyküsü alınmalıdır. OKULDAKİ DAVRANIŞLAR ÖNEMLİ Klinik muayene sırasında yapılan gözlem, okul öncesi kurum ya da aileye verilen bozukluğun belirtilerini sorgulayan derecelendirme ölçekleri ile belirtiler araştırılır. DEHB tanısı konulurken okul öncesi eğitici ve öğretmenlerden bilgi almak son derece önemlidir. Çocuk zamanının önemli bir kısmını okul öncesi kurumlarda geçirmektedir. İlkokula başlandığında artık sınıfta uyulması gereken kurallar ve çocuğun zihinsel çaba göstermesi beklenen işlevlerle doludur. Ders süresince sınıfta oturması, dersi izlemesi, tahtada yazılanları defterine geçirmesi, soruları yanıtlaması beklenir. Tüm bu işlevler DEHB olan bir çocuk için zorlayıcıdır. Ayrıca, sıklıkla öğretmenlerin böyle çocuklar için izlenimi; sınıf düzenini bozduğu ve dersi izleyemediği yönündedir. Okul döneminde tanıya yönelik ölçütler bulunmasına karşın, okul öncesi dönemde bozukluğun tanısına ilişkin özel tanı ölçütleri belirlenmemiştir. Bu yaş grubunda tanı okul dönemi, ergenlik ya da yetişkinler için belirlenen tanı ölçütlerinin 3-6 yaş grubu çocuklara klinisyenlerin bireysel dönüştürmesine dayanmaktadır. "Sıklıkla oturmasının beklendiği sınıf ve diğer ortamlarda oturduğu yerden kalkar" tanı ölçütünde sınıfta sırasını terk etmesi; "sıklıkla yemek masasını terk eder" şekline dönüştürülebilir. Ancak diğer ölçütlerde aynı kolaylık olmayabilir. "Sıklıkla yönergeleri izlemez ve okul ödevlerini, görevlerini bitiremez" tanı ölçütünün okul öncesi yaş grubuna dönüştürülmesi oldukça zor olacaktır. Özellikle okul öncesi eğitime devam etmeyen çocuklarda bu işlem çok daha zordur. "Üç yaşındaki çocukların anne babasından hangi görevleri tamamlamaları beklenecek, bunu bitirememesi klinik bir belirti olarak kabul edilecek midir?" gibi bir çok sorunun yanıtlanması gerekecektir. Bu soruların yanıtını okul öncesi çocuklarla yapılacak sistematik araştırmalar verebilecektir. İleri çalışmalar, saha araştırmaları ve alternatif ya da yaşa özel psikometrik analizlerden çıkacaktır. Ancak zamanla çoğu klinisyen en iyi değerlendirme stratejisine dayanarak belirtilerden kaynaklanan özel yetersizlikleri arayacaktır. DEHB belirtileri normal gelişimsel süreç içinde çocuklarda sıklıkla görülebildiğinden tanı koymada güçlükler vardır ve tanı ölçütlerinin kılavuzluğunda koyulan tanılar bile bir ölçüde öznel olabilmektedir. DEHB için önerilen değerlendirme işlemi psikiyatrik görüşme çocuk, ebeveyn ve öğretmen, değerlendirme ölçekleri ebeveyn, öğretmen, büyük yaştaki çocuklar ve yetişkinlerin kendilerinin dolduracakları ölçekler, laboratuvar testleri ve çocuğun davranışlarının klinisyen tarafından gözlenmesini içerir. Laboratuvar testlerinin tanıdaki öneminin sınırlılıkları gösterilmiş olduğundan ebeveyn ve öğretmenlerden alınan bilgilerin değerlendirmede çok kritik bir rolü olduğu açıktır. Ebeveyn ve öğretmenler tarafından doldurulan değerlendirme ölçekleri tek başına uygulandığında daha fazla tanı konulmasına neden olabilirken tanı görüşmelerinin eşliğinde kullanıldığında doğru tanı koyma olasılığı artmaktadır. Gelişimsel olarak bakıldığında DEHB olan çocuklarda bazen ilk birkaç yaşta hiçbir belirti yoktur, ancak hiperaktivite belirtileri mutlaka 7 yaş öncesinde başlar. Başlangıç yaşı ölçütü olarak belirtilen bu tanım içinde izlenebilecek ilk belirtiler şöyle özetlenebilir; bebeklikte çok ağlama, zor yatıştırılma, zor beslenme, aşırı hareketlilik motor takılmış gibi ve sürekli yeni uyaranlar peşinden koşma şeklindedir. Ayırıcı Tanı Okul öncesi dönemde en zorluk çekilen ayırıcı tanı, sorunu normal çocukların hareketliliği ile DEHB olanların ayırt edilmesidir. Pek çok anne-baba çocuklarını dikkatsiz ve aşırı hareketli olarak tanımlar. Gerçek DEHB olan çocukların bu yakınmaları süreğendir. Bu çocuklar her zaman ve her yerde benzeri türde davranışlarda bulunurlar. Üç yaşından küçük çocuklarda, aşırı hareketlilik ve dikkatsizlik gibi temel belirtilerin DEHB'nda sıklıkla gözlenen görsel-motor ve algı ile ilgili yetersizliğe mi, yoksa normalde tam olarak gelişmemiş sinir sisteminin klinik görünümüne mi bağlı olduğunun ayrımı oldukça güçtür. Ayırıcı tanıda gelişim dönemine uygun bu aşırı hareketliliğin göz önüne alınması gerekir. Bazı anne babalar normal bir çocukta, özellikle erkek çocuklarda, yaşa uygun hareketliliği, yoğunlaşma süresinin kısalığını ve kurallara uyma becerisinin azlığını bir yakınma olarak getirebilmektedirler. Çocukların yaşla birlikte oturabildikleri ve dikkati sürdürme yeteneklerinin arttığı bilinmektedir. Kesin olmayan şey ise genel toplumda normal gelişimsel basamaklarda bunun süresidir. Gelişimsel olarak dikkati sürdürme becerisinin üç yaşında başladığı kabul edilir ve DEHB'yi karşılayan grupta ölçütlerin gelişimsel olarak ortaya çıkışında kesme noktasının dört yaşından sonra olduğu düşünülürse 3 yaşında bir çocuk normal gelişimin bir görünümü olarak değerlendirilebilecek ve "gerçek" DEHB olmadığı düşünülecektir. Diğer yandan çocuklarda erken dönemde ortaya çıkan dikkat sorunları kesin bilgilerin yokluğunda, aynı şekilde haksız olarak "büyümeden dolayı" ortaya çıkarılamayabilir. Hiperaktivite ve dikkat eksikliği için iyi belirlenmiş normal gelişimsel basamakların olmamasından dolayı çoğu klinisyen bozulmanın tümünü tedavi için gerekli kılavuz olarak kabul etmek durumunda kalacaktır. Bazı konularda okul öncesi çocuğun anne babası, okul dönemindeki çocukların ebeveynine göre daha fazla bilgi verebilmektedir. Çocuk gününü sıklıkla bir bakıcı bir ebeveyn, akraba ya da bebek bakıcısı ile geçirmekte ve bu kişiler çocuğun davranışları hakkında daha fazla bilgi verebilmektedirler. Okul öncesi dönemde çocuğun bencil doğasın kırılmaya ve dış ortama uyum sağlaması için zorlanmaya başlamaktadır. Bu zorlama okul öncesi dönemde görece daha az olmaktadır. Anne babalar bu yaş grubundaki DEHB olan çocukların birçok davranışsal sınırlılıklarını kapatmaya çalışmaktadırlar. Çocuklarının çevresinde "pervane" olan bu ebeveynler, düzenli dürtüsel denetim ve günlük işlerinde çocuğa yardımcıdırlar. Ayakkabısını bağlar, odasını temizler ve düzenler. Okul öncesi dönemdeki çocuklar arasında gelişimsel farklılıklar olabileceğinden, bu davranışlar sıklıkla normal kabul edilir. Bu da belirti şiddetini değerlendirmede zorluk yaratmaktadır. Örneğin "Çocuğunuz sıklıkla bir şeyler kaybeder mi?" sorusuna yanıt, "Hayır, çocuğum henüz 3 yaşında, biz bazı şeyleri koruyoruz" şeklinde olabilmektedir. Bu yaş grubunda çocuğun inatlaşması, onun bağımsızlığını yansıttığı düşüncesi ile şirin ya da kurnaz olduğu şeklinde yorumlanarak normal gelişimin bir özelliği olarak düşünülebilir. Burada yetişkinlerin çocukları yanlış yargılama kaygısı da etkili olmaktadır. Okul öncesi kurumlar da kurallar açısından okul dönemine göre daha rahat olabilmektedir. Ayrıca okul öncesi kurumlarda görev yapan eğiticiler de bozukluğun davranışsal belirtilerinin farkında olmayabilirler ya da özel kreşlerde çalışanlar "müşteri memnuniyeti" ilkesi ile ebeveynlerden etkilenebilir ya da eleştirileri sınırlayabilirler. Genellikle sorun dayanılmaz bir duruma gelene dek ertelenmeye çalışılır, daha sonra kurum değiştirmesi ya da kayıt yenilememesi istenir. Çocuk okul öncesi eğitime katılmadığında, ev dışı sosyal etkinlikleri oyun parkları ya da misafirlik gezmeleri ile sınırlı kalmaktadır. Bu da ebeveynin sergilenen belirtileri benzer yaştaki çocuğun davranışları ile kıyaslamasını sınırlayacaktır. Konuşma dil bozuklukları, nörolojik bozukluklar ve duyu kusurları sıklıkla DEHB ile karışmaktadır. Özellikle dikkatsizliğin önde olduğu tipte gözlenen belirtilerle karışır. Tıkayıcı tipte uyku apnesinde gözlenen yorgunluk ya da sıkılma da aynı şekilde DEHB belirtileri ile karışacaktır. Uyku bozukluklarında dikkat eksikliği, hiperaktivite ya da öğrenme sorunları beklenen bir belirtidir. Benzer şekilde okul dönemi DEHB olan çocuklarda sıklıkla gündüz uyku hali, azalmış REM uykusu, huzursuz uyumayı içeren uyku bozuklukları görülmektedir. Ayrıcı tanıda genel gelişimsel gecikmeler ya da yaygın gelişimsel bozukluklar da dışlanmalıdır. Zeka geriliği olan çocuklarda DEHB tanısı, ancak dikkatsizlik ve hiperaktivite belirtileri o zeka yaşından beklenenden çok daha fazla ise konmalıdır. Aynı şekilde yaygın gelişimsel bozukluğu olan çocuklarda gözlenen hiperaktivite ya da davranış sorunları, özel eğitimi engelliyor, kendine zarar vermesine yol açıyor ve ebeveyni zorluyorsa DEHB'dan bağımsız olarak değerlendirilmeli ve ele alınmalıdır. Okul öncesi yaş grubunda agresyonun oldukça sabit erken belirtilerden biri olduğu kabul edilse de, DEHB için ya da daha sonra gelişecek daha şiddetli bir DEHB için ya da bipolar bozukluk için mi belirleyici olduğu açık değildir. Davranım bozukluğuna çeşitli derecelerde huzursuzluk ve dikkatsizlik eşlik edebilmektedir. Genellikle DEHB ile ilgili belirtiler ayrı bir tanı konulamayacak kadar hafiftir. Okul öncesi dönemde DEHB'den ayrılması gereken önemli bir tanı da uyum bozukluğudur. Her iki bozuklukta özellikle erkeklerde benzer özellikler bulunmaktadır. Uyum bozukluğunda süre genellikle altı aydan kısadır ve ortaya çıkışı yaşamın daha geç dönemlerindedir, DEHB olan çoğu çocukta ise yaşamın ilk yıllarında sorunlar başlamaktadır. Çocuklardaki anksiyetenin de ayırıcı tanı için araştırılması gerekmektedir. DEHB'ye ikincil olarak anksiyete eşlik edebilmektedir. Anksiyete de aşırı hareketlilik ve dikkatin kolay dağılmasına neden olabilmektedir. DEHB olan çocukların ders çalışma ve öğrenme ile ilgili güçlükleri nedeniyle anne baba ile çocuk arasında sürekli bir sürtüşme yaşanmaktadır. Bunun sonucunda çocuk örselenmekte, bazen aşağılanmakta ve giderek benlik saygısı düşmektedir. Bu çocuklarda klinik duruma sıklıkla depresyon eşlik etmektedir. DEHB'na ikincil olarak ortaya çıkan bu depresyon, hareketlerde azalma ve sosyal geri çekilmenin olduğu birincil depresyondan ayırdedilmelidir. Ayırıcı tanıda diğer psikiyatrik, gelişimsel, tıbbi ve nörolojik bozukluklar düşünülmelidir. Absans nöbetler DEHB'ye eşlik edebildiğinden ya da benzer belirtiler sergileyebildiğinden ayırıcı tanıda göz önüne alınmalıdır. Tedavi Tedavinin ilk şartı, aile okul öncesi kurum eğiticileri ve hekim arasında sıkı iş birliğidir. Bu iş birliği içinde öncelikle ailenin bozukluk ile ilgili bilgilendirilmesi çok önemlidir. Bilgilendirme süreci ile ailenin DEHB belirtilerini ve nedenlerini yanlış değerlendirmeleri önlenecek ailenin çocuğa yönelik tutumları gözden geçirilerek yeniden sağlıklı ilişki kurabilmelerinin yolları aranacaktır. Eğiticilerle yapılacak işbirliği de bu süreci olumlu destekleyecek çocuğun okul içindeki uyumunu artıracaktır.  Yayın  Güncelleme 1621  Ziyaret 4379 Beğen 3 kişi beğendi Dikkat Eksikliği Testleri Evde Nasıl Uygulanır?Evde Uygula Dikkat Eksikliği Testleri Evde Uygula Dikkat Eksikliği Testleri Odaklanma sorunu için çocuklarda dikkat dağınıklığı testiDikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu testi – DSM VEvde Uygulanacak olan Dikkat Eksikliği Testleri – DSM 5 Dikkat eksikliği testi analiziGelişim Planı Dikkat Testi sonrasında En objektif dikkat eksikliği testi Continue Performance TestDikkat eksikliği testleri sık sorulan sorular ve cevaplar Dikkat eksikliği testleri hangi durumda faydalıdır? Hangi dikkat testi uygundur? Evde dikkat eksikliği testleri uygula! Hemen dikkat testi ile çocuğunu test et! Çocuğumda dikkat eksikliği var! Çocuğumun dikkati hep dağınık! Bir türlü derse oturmuyor, öğretmeni takip etmiyor! Ödev yaptıramıyoruz! Bu ve benzeri durumların analizini birlikte yapacağız. Çocuğunuzun dikkat düzeyini ölçmek için kullanacağınız dikkat eksikliği testi size objektif analiz sağlar. Çocuğunuzun yaşına göre dikkat düzeyini aşağıdaki test ile değerlendirin. Çocukluk DEHB’deki temel belirtiler dikkatsizlik, dürtü kontrol sorunları ve motor hiperaktivite bozukluğudur. Dürtü kontrol sorunları ve motor hiperaktivite bozukluğu, ergenlik dönemi sonunda 18-20 yaş civarında değişme ve rahatlama eğilimindedir. Lakin çocukluk çağı dikkat eksikliği durumunda, %20 oranında yetişkin dikkat eksikliği olarak devam etmektedir. Dikkat düzeyini ölçen test İlk olarak, 4-17 yaş arası çocukların % 9’undan fazlasında gözlenir. Üstelik, çocukların davranışlarını kontrol etmelerini zorlaştıran nörolojik veya beyin bir bozukluk olan DEHB belirtisi göstermektedir. DEHB, çocukların beyninde dikkat etmeyi ve karar vermeyi yöneten beyin bölgesini etkiler. Bozuk çalışan beyin bölgesi nedeniyle planlama ve düzenleme yapma konusunda sorun yaşar çocuklar. Dikkat Eksikliği Testleri Randevusu 0216 688 77 78 Üstelik, DEHB genellikle çocukların hem okul hem de sosyal yaşamlarını olumsuz etkiler. Giderek artan sayıda okul çocuğuna bu durum teşhisi konmaktadır. Günümüz dijital çağında mobil aplikasyonlar, oyunlar ve sosyal medya araçları dikkat süresini kısaltmaktadır. Bu nedenle günlük dijital teknoloji kullanımını tüm aile üyeleri günlük 1 saat olarak sınırlandırması önerilmektedir. Özellikle dikkat eksikliği testleri ile öğrencinin yaşıtlarına göre dikkat yönetiminde ne durumda olduğu ölçülür. Dikkat Dağınıklığı Belirtileri Nelerdir? Evde Uygula Dikkat Eksikliği Testleri Çocuklukta tanı konulan DEHB, %80 oranında ergenlik dönemi sonunda semptomları azalır. Dikkat Eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda, beynin prefrontal korteks olgunlaşması daha yavaş olabilir. Bu, dikkat, davranış ve duyguyu düzenlemede çok önemli bir rol oynayan beyin kimyasalları dopamin ve norepinefrin seviyelerinin azalmasına neden olur. Peki, çocuğunuz gerçekten hiperaktif mi, yoksa akranlarına göre daha hareketli ya da disiplin sorunu var mı? Üstelik, dikkat eksikliği testleri evde anne-babalar için çok basit bir değerlendirme sağlanmaktadır. Son dönemlerde, ebeveynlerden sıkça duyuyoruz. En önemlisi, merak edilen konuların başında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu geliyor. Bazı durumlarda kulaktan dolma, ya da eksik bilgi sebebiyle anne-babalar yanlış davranıyor. Sonuç olarak, çocukların dikkat yönetimi ve hareketlilik durumunu, dikkatsiz’ veya hiperaktif ’ şeklinde yanlış değerlendirirler. ▶️ MUTLAKA İNCELEYİN! ◀️ 📲 Dikkat Eksikliği Testleri Nedir? 🥇 Evde Uygula Dikkat Eksikliği Testleri Çocuğunuz ders çalışamıyor! Peki gerçekten dikkat eksikliği bozukluğu var mı? Yoksa sadece disiplin sorunları kaynaklı bir durum söz konusu mu? Anne babalar bunu nasıl ayırt edebilir? Dikkat eksikliği testleri ile çocuğunuzun dikkat düzeyini değerlendirin. Ev ödevlerinin eve geldiğinden emin olunuz. Çocuğunuz ev ödevlerini kopyalamakta zorlanıyorsa, öğretmenine söyleyin. Hatırlamasına nasıl yardımcı olabileceğine dair fikirleri olabilir veya size evde verilen ödevleri e-postayla göndermeye istekli olabilir. Çocuğunuzun neden dikkatinin dağınık davrandığını ve bu konudaki duygularını anlamak önemlidir. Örneğin, hareketsiz oturmamaları veya ödevlerini bitirmemeleri sinir bozucu olabilir. Durumun analizi dikkat eksikliği testleri ile ölçülür. Ancak araştırmalar, DEHB olan kişilerin beyinlerinin farklı çalıştığını gösteriyor. Bu, duygularımızı kontrol etmek ve işleri halletmek için yeterince uzun süre odaklanmak da dahil olmak üzere birçok şeyde bize yardımcı olan beyindeki bir süreçler sistemidir. ▶️ DETAYLI İNCELEME ◀️ 📲 Odaklanma sorunu neden oluşur? 🥇 Araştırmacılar, dikkat eksikliği bozukluğu durumuna neyin neden olduğunu tam olarak bilmiyorlar. Son 10 yıldaki araştırmalar, genetiğin en büyük rolü oynadığını ortaya koymaktadır. Bozukluğun çok fazla şekerden, çok fazla ekran başında vakit geçirmekten veya yetersiz ebeveynlikten kaynaklandığına dair bir kanıt yoktur. Bu olumsuz şeyler dikkat dağınıklığı belirtileri ve semptomlarını kötüleştirebilir, ancak sebep bunlar değildir. Ödevi yapmak için ilk oturduğunuzda, boş kağıtları uygun klasörlere koymak için iki dakikanızı ayırın. Sonraki sekiz dakikayı okuldaki notları ve/veya çalışma notlarını yeniden okumak için kullanın. Bu 10 dakika, sizi saatlerce araştırma ve ders çalışmaktan kurtaracak. Görevleri ait oldukları yere koyma alışkanlığını hızla kazanacaksınız. Notlarınızı gözden geçirmek, bilgileri uzun süreli belleğe aktarır ve test zamanı geldiğinde saatlerce çalışma süresinden tasarruf sağlar. Dikkat Testleri Nerede Yapılır? Odaklanma sorunu için çocuklarda dikkat dağınıklığı testi DEHB’li çocuklar ve gençler genellikle çok fazla enerjiye sahiptir ve konsantre olmakta güçlük çekerler. Ayrıca söylediklerini veya yaptıklarını kontrol etmekte zorlanabilirler. Örneğin, önce düşünmeden konuşabilirler veya bir şeyleri dürtüsel olarak yaptıklarını görebilirler. Böyle durumda dikkat eksikliği testleri faydalıdır. Çocukken DEHB tanısı konan yaklaşık her üç kişiden biri bu durumdan kurtulacak ve yetişkin olduklarında herhangi bir destek gerektirmeyecektir. İhtiyaçlarına göre özel olarak hazırlanmış özel destek görenler, dikkat eksikliği testleri ile tespit edilen odaklana sorunu ile en iyi nasıl başa çıkacaklarını öğrenirler. Ders ve odaklanma konusunda uyum sağlayacaklarını anladıklarında, genellikle öğrenmelerinde, arkadaşlıklarında, istihdam edilebilirliklerinde ve yaşam becerilerinde fayda görürler. Odaklanma sorunu neden olur? Ders çalışırken yaşanan odaklanma sorunu nasıl çözülür, detaylı inceleme ▶️ MUTLAKA İNCELEYİN! ◀️ 📲 Odaklanma Sorunu Nasıl Çözülür? 🥇 Öncelikle unutulmamalıdır ki, Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu, çocuğun öğrenme ve sosyal arkadaşlık ilişkilerini olumsuz etkiler. Hatta günümüzde çocuk ve ergenlerin beyin dalga görüntülemeleri yapılmaktadır. Dikkat kontrolünün gerçekleştiği beyin ön bölgesi prefrontal korteks işleyişi gözlenebilmektedir. Özetle, anne babalar nasıl davranmalıdır? Çocukların dikkat ölçümüne ihtiyaç duyup duymadığına nasıl verebilir? Anne babalar aşağıdaki dikkat eksikliği testleri sorularını analiz edebilirler. Çocuklarında görülme durumuna göre Evet’ yada Hayır’ şeklinde cevaplayarak, genel bir durum değerlendirmesi yapabilirsiniz. Dikkati ölçen test CPT nedir? Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu testi – DSM V DEHB tanısı konan çocuklar arasında yaygın olan yaşam deneyimleriyle ilgili soruların bir listesi bulunmaktadır. Lütfen her soruyu dikkatlice okuyun ve çocuğunuzun altı ay veya daha uzun süre aynı veya benzer zorlukları ne sıklıkta yaşadığını belirtin. Hiperaktivite, çocuğun gelişim düzeyi merceğinden değerlendirilmeli ve eğitim kalitesini veya sosyal işlevselliğini engellemediği sürece sorunlu kabul edilmemelidir. DEHB’nin sık sık sözünü kesme, konuşmadan konuşma, kıpırdama ve unutkanlık gibi bazı belirtileri çok müdahaleci olabilir. Bu durum çocuklar için stres düzeylerini artırabilir. Örneğin, çocuklar okulda sıra dışı konuştukları için sürekli olarak azarlanırlarsa, daha yüksek stres ve düşük benlik saygısı yaşamaları muhtemeldir. Bir çocuğun DEHB olup olmadığına karar vermek birkaç adımdan oluşan bir süreçtir. Öğrenci için dikkat eksikliği testleri uygulanır. Aşağıdaki sorular ve cevaplar size DEHB’nin nasıl teşhis edildiğine dair bir genel bakış sunar. DEHB’yi teşhis etmek için tek bir test yoktur ve uyku bozuklukları, anksiyete, depresyon ve belirli öğrenme güçlüğü türleri gibi diğer birçok problem benzer semptomlara sahip olabilir. Odaklanma sorunu olan çoçuklarda dikkat dağınıklığı testleri nasıl uygulanır? Odaklanma Sorunu için Dikkat Testi Evde Uygulanacak olan Dikkat Eksikliği Testleri – DSM 5 Çoğu zaman dikkatini ayrıntılara verme sorunu oluyor mu? Okul ödevlerinde, işlerinde ya da diğer etkinliklerde dikkatsizce hatalar yapıyor mu? Çoğu zaman üzerine aldığı görevlerde ya da oyun etkinliklerinde sürdürme güçlüğü çeker mi? Doğrudan kendisi ile konuşulduğunda çoğu zaman dinlemiyormuş gibi görünür mü? Bu nedenle, çoğu zaman talimatları izleme güçlüğü olur mu? Ayrıca, okul ödevlerini ufak tefek işleri yada görevleri bırakır mı? Çoğu zaman üzerine aldığı görevleri ve etkinlikleri düzenlemekte zorluk çeker mi? Çoğu zaman sürekli zihinsel çaba gerektirenokul ödevleri gibi görevlerden kaçınır mı? Üstelik bunları sevmez yada bunlarda yer almaktan kaçınır mı? Dikkat Eksikliği ve Hiperakivite Bozukluğu 7. Çoğu zaman üzerine aldığı görevler ve etkinlikler için gerekli olan şeyleri kaybeder mi? örn. oyuncaklar, okul ödevleri, kalemler, kitaplar veya araç gereçler 8. Çoğu zaman dış uyaranlarla dikkati kolaylıkla dağılır mı? 9. Üstelik, günlük etkinliklerde çoğu zaman unutkan mıdır? 10. Mesela, masada otururken zaman elleri, ayakları kıpır kıpır mıdır? Oturduğu yerde kıpırdanıp durur mu? 11. Çoğu zaman sınıfta ya da oturması beklenen diğer durumlarda oturduğu yerden kalkar mı? Ders çalışamayan dikkati dağınık öğrenci zaman uygunsuz olan durumlarda koşturup durur mu? Etrafa tırmanır mı? 13. Çoğu zaman sakin bir biçimde oyun oynarken sorun olur mu? Boş zaman etkinliklerine katılma zorluğu var mıdır? 14. Çoğu zaman hareket halinde ya da bir motor tarafından sürülüyormuş gibi davranır mı ? 15. Çoğu zaman çok fazla konuşur mu ? 16. Çoğu zaman soruları tam anlamadan cevabı yapıştırır mı? 17. Çoğu zaman sırasını bekleme güçlüğü var mıdır? 18. Çoğu zaman başkalarının sözünü keser mi? Ya da zorla aralarına girer mi? Bu 18 soru tüm dünyada uzman doktorlar ve klinik psikologlar tarafından kullanılan DSM 5 Tanı Ölçütlerinden uyarlanmıştır. dikkat eksikliği testi Dikkat eksikliği testi analizi Eğer, yukarıdaki evde dikkat eksikliği testleri sorularını inceleyiniz. 6 yada daha fazlasına Evet’ cevabı verdiniz mi? Bu durumda, detaylı analiz önemlidir. Çocuğunuzun dikkat yönetimi ve dürtü kontrolü alanında uzman değerlendirmesinin gerektiği bir durum vardır. Bulunduğunuz bölgedeki bir uzman merkezden destek almanız aile içi iletişime destek olacaktır. Çocuğunuzda yukarıda listelenenlere benzer belirtiler olsa bile, bu her zaman çocuğunuzun DEHB olduğu anlamına gelmez. Diğer koşullar veya sorunlar, DEHB’ye benzeyen davranışlara neden olabilir. Bu nedenle çocuğunuzun iyi değerlendirilmesi gerekir. Bu nedenle, herhangi bir nedenle çocuğunuzun davranışlarından endişeleniyorsanız uzman desteği fayda sağlar. Öğrencide odaklanma sorunu nasıl geçer, ipuçlarını incele ▶️ MUTLAKA İNCELEYİN! ◀️ 📲 Dikkat Dağınıklığı Testleri Nedir? 🥇 Gelişim Planı Dikkat Testi sonrasında DEHB teşhisi konan birçok çocuk, çalışma belleği, zaman yönetimi becerileri ve organizasyon becerileri ile mücadele eder. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu DEHB, odaklanamama, aşırı aktif olma, davranışları kontrol edememe veya bunların bir kombinasyonu sorunudur. Bu sorunların DEHB olarak teşhis edilebilmesi için kişinin yaşı ve gelişimi için normal sınırların dışında olması gerekir. Bu, günlük rutinleri takip etmeyi ve hem kısa hem de uzun vadeli görevleri tamamlamayı zorlaştırabilir. Ayrıca kronik strese neden olabilir. DEHB’nin olgunlaşmamış beyin gelişimi nedeniyle oluştuğunu ve buna diğer nörodavranışsal gelişimsel gecikmelerin ve hatta zihinsel engelliliğin de eşlik edebileceğini göstermiştir. Kaynak 📚 Duygusal düzenleme, dikkat eksikliği testleri ile odaklanma sorunu tespit edilen çocuklar için başka bir zorluktur. DEHB, çocukları, o anda yönetilmesi zor olabilecek olumlu veya olumsuz duygularla doldurma eğilimindedir. Örneğin, bir çocuk endişe duygularıyla dolup taşarsa ve endişeyle düşünmeye başlarsa, o çocuk düşüncelerini anlamlandırmakta zorlanabilir ve olumsuz ve endişeli bir düşünce döngüsüne yakalanabilir. Dikkati geliştiren neurofeedback terapisi, brain aerobic nedir? ▶️ MUTLAKA İNCELEYİN! ◀️ 📲 Neurofeedback Terapisi Nedir? 🥇 Dikkat eksikliği testleri ile konsantrasyon sorunu olan öğrencilerde neurofeedback egzersizleri ile gelişmeler sağlanır. Öğrenci akademik olarak gelişme gösterir. Böylece, okul başarısı artar. Benzer şekilde, öğrenci sahip olduğu potansiyeli rahatça kullanmaya başlar. Üstelik, aile içi iletişim düzelir. Başka bir deyişle, ders ve yaşam disiplini kazanılır. En önemlisi, arkadaş ilişkileri düzelir. Üstelik iletişimi gelişir. Ondan sonra, sosyal ve sportif başarı beraberinde artar. Doğru tanı ve tedavi ile, DSM 5 ölçeklerinde verilen “Evet” yanıt sayısı 2’nin altına inecektir. Continue Performance Test nedir? En objektif dikkat eksikliği testi Continue Performance Test Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu DEHB olan çocuklar ve gençler, ebeveynlerine veya diğer yetişkinlere sadece inatçılık olsun diye, yanlış davranışlarda bulunmazlar. DEHB genellikle çocukların ve gençlerin dürtüsel tepki vermesine neden olduğu ve öğrenmelerini ve kurallara uymalarını zorlaştırdığı için sorunlar ortaya çıkar. Bu nedenle, DEHB’li birçok çocuk, başkalarıyla uygun şekilde etkileşim kurmalarına yardımcı olmak için davranış terapisine ihtiyaç duyarlar. Dikkat Eksikliği Testi Davranış terapisi, dikkatsizliği, aşırı hareketliliği veya dürtüselliği tedavi etmek anlamına gelmez. Ancak, başkalarıyla iyi geçinememe veya kurallara uymama gibi DEHB ile birlikte görülen bazı davranış sorunlarına yardımcı olabilir. Öğrencide dikkat eksikliği testleri ile tespit edilen sorunlar, davranış yönetimini gerçekleştirmek sabır, hayal gücü, yaratıcılık ve enerji gerektirir. Ebeveynlerin teknikleri tutarlı bir şekilde uygulamaları önemlidir. Program genellikle bir çocuğun uygun şekilde davranmasına ve iyi çalışmasına yardımcı olmada başarılıdır. Öğrencilerde dikkat ve dürtüsellik düzeyini ölçümlemek ve gelişim planı ile size yardımcı olmak için buradayız. Bizimle hemen iletişime geçerek, dikkat eksikliği testleri ve gelişim adımlarını planlamaya başlayın. Ceyda Çolak Tan Uzm. Psikolog & Neuro Trainer 🏠 Brain Center İstanbul ☯️ Kişisel Gelişim Merkezi Ritim İstanbul AVM, Maltepe – İstanbul 🌍 Dikkat Testi Randevusu 0216 688 77 78 Brain Center İstanbul Kişisel Gelişim Merkezi Dikkat eksikliği testleri sık sorulan sorular ve cevaplar [faq title=”” open1st=”0″ openAll=”0″][faq_item title=” Soru 1 Dikkat eksikliği için hangi testler yapılır? ” number=”1″] Cevap 1 Nöropsikiyatrik EEG Tabanlı Değerlendirme Yardımı NEBA Sistemi, beyin dalgalarını ölçen bir taramadır . DEHB olan çocuk ve ergenlerde belirli beyin dalgalarının oranı daha yüksek olma eğilimindedir. Tarama, 6 ila 17 yaş arası çocuklarda kullanım için onaylanmıştır, ancak tam bir tıbbi ve psikolojik muayenenin bir parçası olarak kullanılması amaçlanmıştır. Anketler, derecelendirme ölçekleri, entelektüel taramalar ve sürekli dikkat ve dikkat dağınıklığı ölçümlerinin tümü değerlendirmenin bir parçası olabilir. [/faq_item][/faq] [faq title=”” open1st=”0″ openAll=”0″][faq_item title=” Soru 2 Dikkat Testi nelerdir? ” number=”2″] Cevap 2 çoçuklarda dikkat eksikliği testleri hemen uygula. DEHB her insanda farklı görünür, bu nedenle sağlık profesyonellerinin tanıya ulaşmasına yardımcı olacak çok çeşitli kriterler vardır. En sık kullanılan dikkat eksikliği testleri Burdon testi ve beyin dalga analizidir. En doğru sonuca ulaşabilmeleri için değerlendirmenizi yapan uzmana karşı açık ve dürüst olmanız önemlidir. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu DEHB, düşünme, duyguları işleme ve çevrenize tepki verme şeklinizi etkileyebilen yaygın bir nöro-gelişimsel durumdur. [/faq_item][/faq] [faq title=”” open1st=”0″ openAll=”0″][faq_item title=” Soru 3 Dikkat dağınıklığını önlemek için ne yapmak gerekir? ” number=”3″] Cevap 3 Çoğu durumda, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu DEHB önlenemez, ancak küçük çocukların ve anne adaylarının kurşun gibi çevresel toksinlere maruz kalmaması ve anne adaylarının bu tür toksinlere maruz kalmaması sağlanarak hastalığa yakalanma riski azaltılabilir. Sağlıklı davranış alışkanlıklarını sürdürmek önemlidir. Dikkat eksikliği testleri uygulanır. Araştırma ayrıca erken davranış terapisinin semptomları en aza indirmenin etkili bir yolu olabileceğini düşündürmektedir. [/faq_item][/faq] [faq title=”” open1st=”0″ openAll=”0″][faq_item title=” Soru 4 Dikkat eksikliği bir çocuğa nasıl davranmalı? ” number=”4″] Cevap 4 DEHB’nin en belirgin belirtisi hiperaktivitedir. Pek çok çocuk doğal olarak oldukça aktif olsa da, dikkat eksikliği bozukluğunun hiperaktif belirtileri olan çocuklar her zaman hareket halindedir. Bir aktiviteden diğerine atlayarak birkaç şeyi aynı anda yapmaya çalışabilirler. Dikkatsiz kolayca dikkati dağılan çocuklar dikkatlerini odaklamakta, konsantre olmakta ve görevde kalmakta zorlanırlar. Yönergeleri iyi dinlemeyebilirler, önemli detayları kaçırabilirler ve başladıkları işi bitiremeyebilirler. Çok fazla hayal kurabilir veya oyalanabilirler. Dalgın veya unutkan görünebilirler ve eşyalarını kaybedebilirler. [/faq_item][/faq] [faq title=”” open1st=”0″ openAll=”0″][faq_item title=” Soru 5 Dikkat eksikliği olduğunu nasıl anlarız? ” number=”5″] Cevap 5 Dürtüsel olan çocuklar, düşünmeden önce çok hızlı hareket ederler. Sık sık araya girerler, itebilir veya kapabilir ve beklemekte zorlanabilirler. İzin almadan bir şeyler yapabilir, kendilerine ait olmayan şeyleri alabilir veya riskli davranışlarda bulunabilirler. Durum için çok yoğun görünen duygusal tepkileri olabilir. DEHB olan çocukların dürtüsellikleri öz kontrol sorunlarına neden olabilir. dikkat eksikliği testleri uygulanır continue performance test. Kendilerini diğer çocuklardan daha az sansürledikleri için konuşmaları bölerler, diğer insanların alanını işgal ederler, sınıfta alakasız sorular sorarlar, patavatsız gözlemler yaparlar ve aşırı kişisel sorular sorarlar. “Sabırlı olun” ve “Biraz bekleyin” gibi yönergeler, DEHB’li çocuklar için diğer gençlere göre iki kat daha zordur. [/faq_item][/faq] Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun erken dönemde fark edilmesi ve gerekli desteğin sağlanması, çocuğun yaşam kalitesini büyük ölçüde artırır. Sorunun, geç tanılanması ve gerekli müdahalelerin yapılmaması çocuklukta olduğu gibi ergenlikte ve yetişkinlikte de ciddi sorunlara yol açabilir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun erkek çocuklarda kızlara oranla daha sık rastlandığını kaydeden Uzman Klinik Psikolog E. Efsun Tatar Tuna, “Erkek çocuklarda genellikle hiperaktivite ve dürtüsellik belirtileri ön planda iken, kız çocuklarda daha çok dikkat eksikliği belirgindir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu her kültür ve toplumda görülen bir bozukluktur. Toplumda görülme sıklığı yaklaşık yüzde 5-6 civarındadır” dedi. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu nedir? Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, bireyin yaşına ve gelişim düzeyine uygun olmayan aşırı hareketlilik, istekleri erteleyememe dürtüsellik ve dikkat sorunları ile kendini gösteren bir psikiyatrik zaman her çocuk aşırı hareketli olabilmekte, dürtüsel davranabilmekte ya da dikkat sorunları yaşayabilmektedir. Tanı nasıl konur? Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı konulabilmesi için belirtilerin 7 yaştan önce ortaya çıkmış olması, birden fazla ortamda görülüyor olması, süreklilik arz etmesi ve çocuğun yaşamını olumsuz etkileyecek boyutta olması gerekir. Örneğin, önceden böyle bir sorunu olmadığı halde, 10 yaşında birden aşırı hareketli olmaya başlayan bir çocuk, evde son derece dürtüsel davranırken okulda böyle bir sorun yaşamayan bir çocuk ya da zaman zaman dikkat sorunları yaşayan bir çocuk için dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı düşünülmez; başka sorunlar araştırılır. Belirtileri nelerdir? Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun 3 temel belirtisi vardır Dikkat eksikliği, aşırı hareketlilik hiperaktivite ve dürtüsellik. Bu sorunun daha iyi anlaşılabilmesi için, bu 3 bileşeni detaylı olarak ele almak uygun olacaktır. Dikkat eksikliği, kişinin dikkat süresinin ve yoğunluğunun, yaşına göre olması gerekenden az olmasıdır. Bireyin, dikkatini belirli bir noktaya odaklayamaması, dikkatinin içsel ve dışsal uyaranlar sebebiyle kolayca dağılması, kolay unutması, eşya kaybetmesi, dağınık olması gibi belirtilerle kendini gösterir. Çocuğun, kimsenin fark etmediği ayrıntıları fark etmesi, ön planda olmayan şeylere dikkatini yöneltmesi gibi durumlar, dikkat eksikliğinin olmadığına kanıt değildir. Çünkü dikkat eksikliğinde sorun hiçbir şeye dikkat edememek değil; belirli bir noktaya odaklanamamaktır. Kişi aynı anda çok fazla uyarana dikkat eder; böylelikle asıl odaklanması gereken uyarana gerektiği gibi odaklanamaz. Dikkati aniden başka uyaranlara kayar ve çoğunlukla yaptığı işi yarım bırakma eğiliminde olur. Dikkat süresi ve yoğunluğu, dikkatini vermesi beklenen uyaranın türüne, bulunduğu ortama ya da ilgi ve ihtiyaçlarına göre değişebilir. Örneğin, bir çocuk ödev yaparken dikkati 10 dakikada dağılabilir; ancak oyun oynarken çok daha uzun süre dikkatini verebilir. Ya da gürültülü bir ortamda odaklanamayan bir çocuk, sessiz bir ortamda daha kolay konsantre olabilir. Ayrıca dikkat süresi ve yoğunluğunun, çocuğun yaşına göre değişiklik göstereceğini de unutmamak gerekir. 5-6 yaş çocuğu için normal kabul edilen dikkat süresi yoğunluğu, 12 yaşındaki bir çocuk için dikkat eksikliğine işaret edebilir. Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından tanımlanan dikkat eksikliği ölçütleri şunlardır 1. Belirli bir işe ya da oyuna dikkatini vermekte Dikkati kolayca Dikkatsizce hatalar Başladığı işi Kendisiyle konuşulurken dinlemiyormuş gibi Görev ve etkinlikleri düzenlemekte Yoğun zihinsel çaba gerektiren işleri yapmaktan kaçınır ev ödevi, okul aktiviteleri gibi.8. Etkinlikler için gereken eşyaları Günlük etkinliklerde en az 6 tanesinin, en az 6 aydır, birden fazla ortamda görülüyor olması durumunda dikkat eksikliği olabileceği düşünülür. Aşırı hareketlilik, bireyin, yaşına ve gelişim düzeyine uygun olmayacak biçimde hareketli olmasıdır. Kişinin uzun süre hareketsiz kalamaması, oturduğu yerde sürekli kıpırdanması, sıklıkla yerinden kalkıp gezinmek istemesi, çok konuşması gibi belirtilerle kendini gösterir. Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından belirlenen hiperaktivite ölçütleri şunlardır 1. Eli ayağı kıpır kıpırdır. 2. Oturduğu yerde duramaz. 3. Gereksiz yere sağa sola koşturur, eşyalara tırmanır. 4. Sakince oynamakta zorlanır. 5. Sürekli hareket eder ya da sanki motor takılmış gibidir. 6. Çok konuşur. Dürtüsellik, kişinin kendini kontrol etmede sorun yaşamasıdır. Bireyin aceleci olması, isteklerini erteleyememesi, sık sık söz kesmesi, düşündüğünü hemen yapması, aklına geleni o anda söylemesi, sırasını beklemekte güçlük çekmesi gibi belirtilerle kendini gösterir. Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından belirlenen dürtüsellik ölçütleri şunlardır 1. Sorulan soru tamamlanmadan yanıt verir. 2. Sırasını beklemekte güçlük çeker. 3. Başkalarının sözünü keser ya da oyunlarında araya girer. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun nedenleri nelerdir? Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ile bağlantılı olduğu bilinen birtakım faktörler olmakla birlikte, henüz net olarak bilinen bir nedeni yoktur. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı almış olan çocukların %30-40'ının akrabalarında da aynı problem görülmektedir. Bu da kalıtsal faktörlerin önemini göstermektedir. Ancak kalıtsal etkenler dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğun ortaya çıkışını tek başına açıklayamaz. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun ortaya çıkışını kolaylaştırdığı düşünülmektedir Gebelik sırasındaki faktörler Annenin kötü beslenmesi Kimyasal zehirler örneğin kurşun, civa Alkol kötüye kullanımı İlaç kötüye kullanımı Doğum sırasındaki ve sonraki faktörler Zor doğum, doğum sırasında ya da sonrasında beynin oksijensiz kalması Enfeksiyonlar Demir eksikliği anemisi Kimyasal zehirler Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun tedavisi nasıl olur? Tedavi sürecinde en önemli nokta uzman, aile ve eğitimcilerin işbirliği içinde olmasıdır. Aksi takdirde süreç sekteye uğrayacak, sağlıklı sonuç alınamayacaktır. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda genellikle terapi ve medikal tedavi ilaç tedavisi bir arada yürütülmektedir. Terapi sürecinde, çocukla dikkat geliştirme ve dürtüselliğini kontrol etme becerilerinin geliştirilmesine çalışılırken, aile de çocuklarına nasıl yaklaşmaları gerektiği konusunda eğitilmektedir. Çocuğun öğretmenleri ile de bilgi alışverişinde bulunularak, onun için faydalı adımların atılması ve çocuğun eğitim süreci içerisinde de desteklenmesi sağlanmaktadır. Ülkemizde birçok aile çocuklarının “ilaç bağımlısı olacağı”, “öylece oturup hareketsiz kalacağı” gibi endişelerle ilaç tedavisinden uzak durmakta ve istemeyerek de olsa çocuklarının tedavi sürecini baltalamaktadırlar. Oysa doğru dozda başlanan doğru ilaç, çocukta bu tip etkiler yapmamaktadır. Bu noktada, ailelerin uzmanlara güvenmeleri ve uzmanlarla işbirliği yapmaları önemlidir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklar için anne babalara 17 ipucu 1. Çocuğunuzu diğer çocuklarla kıyaslamayın, çocuğunuzun birtakım zorlukları olduğunun bilincinde olun. 2. Kural ve programlarınızı oluştururken çocuğunuzun yaşını ve kişilik özelliklerini dikkate alın. 3. Çocuğunuza zaman zaman ceza verseniz bile, çocuğunuz onu her zaman sevdiğinizi ve seveceğinizi bilmelidir. Bu, onun kişilik gelişimi ve duygusal gelişimi açısından son derece önemlidir. 4. Çocuğunuz için sizinle geçirdiği güzel zamanlar paha biçilmezdir. Onunla dersler ve zorunlu aktiviteler dışında da zaman geçirin. 5. Çocuğunuza karşı olan olumlu tavrınızı yalnızca sıkıntıları ile ilgilenirken değil, her zaman korumaya çalışın. Size ihtiyaç duyduğunda ulaşılabilir olmanız, çocuğun güven duygusunun yerleşmesi açısından önem taşımaktadır. 6. Çocuğunuzla iletişim halindeyken göz teması kurun ve çocuğunuzun da bu teması kurmasını ve sürdürmesini sağlayın. Böylece, çocuğunuz hem dinlendiğini ve değer gördüğünü anlayacak, hem de dikkatini tam olarak size yöneltmiş olacaktır. 7. Çocuğunuzun ihtiyaçlarını karşılarken ve onunla zaman geçirirken, kendisinin de bir birey olduğunu ona hissettirin. 8. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, çocuğu ve aileyi zorlayan bir durumdur. Ailenin sabırlı olması, tedavi sürecinde umutsuzluğa kapılmaması ve bu süreci her zaman desteklemesi gerekmektedir. 9. Sadece olumsuz davranışlara odaklanmak yerine, olumlu davranışları pekiştirmek daha işlevseldir. Çocuğunuzun olumlu davranışlarını ve elde ettiği başarıları ne kadar küçük adımlar olursa olsun pekiştirin. 10. Anne babalar çocuklarıyla genellikle fikir ve görüşlerini paylaşırlar; ancak duyguların da çocukla paylaşılması önemlidir. Çocuğunuz böylece hem kendi duygularını tanımayı ve ifade etmeyi öğrenecek, hem de empati becerisi geliştirecektir. 11. Çocuğunuza ilişkin beklentinizin fazla yüksek olması, çocuğunuzun omzundaki yükü ağırlaştıracak ve başarılı olma olasılığını düşürecektir. Beklentinin çok fazla olması, kaygıyı artırmakta ve başarıyı olumsuz yönde etkilemektedir. 12. Çocuğunuza güvenmeniz, onun da kendisine güvenmesinin ilk şartıdır. Çocuğunuza güvenin ve bunu belli edin. 13. Her çocuğun farklı özellikleri, ilgi alanları ve becerileri vardır. Çocuğunuzun olumlu yanlarını fark etmeniz ve desteklemeniz önemlidir. 14. Çocuğunuza, onun olumsuz yanlarıyla ilgili isimler tembel, şımarık vb takmayın. Çocuğunuzu bu şekilde etiketlemeniz onu olumsuz etkileyecektir. 15. Anne baba olarak nihai amacınız çocuğunuzun sorunlarının çözüme kavuşturulmasıdır. Sorunlarla uğraşırken çocuğunuzla savaş halinde olmak, gereksiz yere inatlaşmak ve tartışmak, sorunların daha da büyümesine yol açacaktır. 16. Çocuğunuz için en değerli armağan sizin sevginizdir. Çocuğunuza olan sevginizi belli etmekten veya dile getirmekten kaçınmayın. 17. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda, sorun ne kadar erken fark edilip destek alınmaya başlanırsa, o kadar çok başarı sağlanacağı unutulmamalıdır. Bu noktada ailelerin ve eğitimcilerin çocukları iyi gözlemleyip doğru yönlendirmeleri önem taşımaktadır.

3 yaş çocuğu dikkat eksikliği